Φρονιμίτες

Φρονιμίτες ή σωφρονιστήρες είναι οι τρίτοι γομφίοι, τα τελευταία δηλαδή δόντια που ανατέλλουν στο στόμα κατά κανόνα στην εφηβεία στο πίσω μέρος του στόματος. Συνήθως είναι τέσσερις ένας στην άνω και ένας στην κάτω γνάθο σε κάθε πλευρά του στόματος, ενώ δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο σε ορισμένους να λείπουν ένας ή και περισσότεροι φρονιμίτες, υπολογίζεται πως στις μέρες μας το 35% των ανθρώπων δεν εμφανίζουν πια φρονιμίτες. Λόγω έλλειψης χώρου στις γνάθους οι φρονιμίτες ενώ υπάρχουν δεν ανατέλλουν και τότε ονομάζονται έγκλειστοι και ενδέχεται να προκαλέσουν φλεγμονή των ούλων και αντανακλαστικό πόνο στο κεφάλι.

Η πανοραμική ακτινογραφία θα μας δώσει την απάντηση στο εάν υπάρχουν έγκλειστοι σωφρονιστήρες, τη θέση τους και εάν έχουν δημιουργήσει προβλήματα ή υπάρχει το ενδεχόμενο να δημιουργήσουν.

Αρκετοί άνθρωποι έχουν δοκιμάσει την ταλαιπωρία της ανατολής των φρονιμιτών. Η ταλαιπωρία αυτή συνίσταται σε πόνο, οίδημα (πρήξιμο) και μια γενικότερη κακουχία. Εκτός όμως από αυτά τα φυσιολογικά προβλήματα οι σωφρονιστήρες μπορούν να προκαλέσουν και άλλες παθολογικές καταστάσεις ποικίλης σοβαρότητας όπως καταστροφή του παρακείμενου δοντιού είτε από τερηδόνα είτε από περιοδοντική νόσο, καταστροφή του οστού της γνάθου είτε λόγω της δημιουργίας κύστεων είτε όγκων, συνωστισμό των δοντιών από έλλειψη χώρου, αποστήματα.
Πρόκειται για φλεγμονές στα ούλα ή στο οστό της γνάθου γύρω από τη ρίζα του δοντιού, όπου συσσωρεύεται πύον (περιστεφανίτιδα). Τα αποστήματα συνοδεύονται από πόνο, πρήξιμο των ούλων και μερικές φορές πυρετό, λεμφαδενίτιδα, οίδημα της παρειάς κ.α. Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται από όσους ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου (άτομα με βαλβιδοπάθειες ή με τεχνητή βαλβίδα στην καρδιά, καθώς και όσοι πέρασαν έμφραγμα εντός του προηγούμενου εξαμήνου), επειδή σε περίπτωση αποστήματος υπάρχει ο κίνδυνος πρόκλησης μικροβιακής ενδοκαρδίτιδας, η οποία μπορεί να απειλήσει τη ζωή τους. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί κάποιο από τα μικρόβια του αποστήματος να μεταφερθεί μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στις βαλβίδες της καρδιάς, προκαλώντας σοβαρή λοίμωξη. Δυστυχώς έχουν καταγράφει δυο περιστατικά στις Η.Π.Α. που ο φρονιμίτης κόστισε την ζωή συνάνθρωπων μας λόγω μη εξαγωγής τους και έτσι η οδοντική μόλυνση προχώρησε (πηγή news247).

Η τάση πλέον είναι η προληπτική εξαγωγή των φρονιμιτών προτού μας δημιουργήσουν προβλήματα. Αυτό δεν σημαίνει ότι όλοι οι έγκλειστοι σωφρονιστήρες όποτε τους ανακαλύψουμε θα πρέπει να εξάγονται. Ο οδοντίατρος του ασθενούς εξετάζοντας τόσο τον ασθενή όσον και την πανοραμική του ακτινογραφία και συνεκτιμώντας τα υπέρ και τα κατά της προληπτικής εξαγωγής θα συμβουλεύει κατάλληλα τον ασθενή. Γενικότερα όσο πιο νέος είναι ο ασθενής τόσο πιο εύκολα εξάγονται οι σωφρονιστηρες και η μετεγχειρητική περίοδος είναι πιο ομαλή.

Οι χειρουργικές εξαγωγές αποτελούν πλέον πράξεις ρουτίνας και καθημερινότητας, γίνονται με τοπική (οδοντιατρική) αναισθησία και με τις κατάλληλες μετεγχειρητικές οδηγίες και την φαρμακευτική αγωγή η μικρή ταλαιπωρία δεν διαρκεί περισσότερο από 2 έως 4 ημέρες.